Jeśli Twoja przygoda z nebulizacją właśnie się zaczyna, domyślamy się, że wiele zagadnień jest dla Ciebie niezrozumiałych. Zachęcamy do zapoznania się z dostępnymi materiałami. Dzięki nim dowiesz się m. in. czym jest nebulizacja, kiedy powinno się z niej korzystać i czy istnieją jakieś przeciwwskazania do stosowania.
Podstawowe informacje wprowadzą Cię do świata nebulizacji i odpowiedzą na dręczące Cię pytania.
- Definicja nebulizacji
- Inhalacja a nebulizacja
- Kiedy stosować nebulizację?
- Przeciwwskazania
- Skutki uboczne
Definicja nebulizacji
Nebulizacja jest rodzajem terapii inhalacyjnej, której celem jest bezpośrednie dostarczenie aerozolu do podrażnionych lub zmienionych chorobowo dróg układu oddechowego. Zalecana jest zarówno w profilaktyce, jak i w leczeniu chorób układu oddechowego (np. w astmie).
Inhalacja a nebulizacja
Pojęcia inhalacja i nebulizacja często stosowane są wymiennie, podobnie jak inhalator i nebulizator. Brak usystematyzowanej nomenklatury utrudnia poszukiwanie potrzebnych informacji z zakresu aerozoloterapii w internecie czy literaturze. Sprawia również, że osoby stające przed koniecznością zakupu urządzenia są zdezorientowane i nie wiedzą, które powinny wybrać.
Inhalacja jest pojęciem o szerszym znaczeniu niż nebulizacja. Wdychanie pary z naczynia z wrzącą wodą, inhalacje mające na celu aromaterapię, korzystanie z inhalatorów proszkowych czy ciśnieniowych należą do inhalacji, ale nie nebulizacji. Do wykonania zabiegu nebulizacji, niezbędny jest nebulizator, czyli pojemnik na lek, w którym następuje przekształcenie leku znajdującego się w fazie ciekłej w mgiełkę.
Wyróżnić można trzy podstawowe rodzaje inhalatorów:
- inhalatory ciśnieniowe pMDI
- inhalatory proszkowe DPI
- inhalatory do nebulizacji – pneumatyczno-tłokowe (sprężarkowe), ultradźwiękowe i membranowe
Inhalator ciśnieniowy pMD
Inhalator proszkowy DPI
Inhalator do nebulizacji – pneumatyczno-tłokowy (sprężarkowy)
Inhalator do nebulizacji –ultradźwiękowy
Inhalator do nebulizacji – membranowy
Kiedy stosować nebulizację?
Nebulizacja jest rodzajem inhalacji, z której można korzystać w różnych celach. Zalecana jest zarówno w profilaktyce, antybiotykoterapii i leczeniu chorób układu oddechowego. Coraz większe zainteresowanie świata nauki nebulizacją sprawia, że poznajemy jej kolejne zastosowania. Prognozuje się, że za kilka lat nebulizatory będą służyć również cukrzykom do podawania insuliny.
Rodzice często zmagają się z nieustającym chorowaniem swoich pociech. Kiedy wreszcie zostanie wyleczona jedna infekcja, po chwili pojawia się kolejna. Aby uniknąć choroby lub zaostrzenia jej objawów, warto przygotowywać dziecku inhalacje z soli fizjologicznej. Przyczyni się to do nawilżenia śluzówki, zapobiegnie namnażaniu się bakterii a także pomoże odblokować zatkany katarem nosek i przyniesie ulgę.
Z nebulizacji powinno się korzystać również u pacjentów, u których pojawia się potrzeba podawania dużych dawek leków działających miejscowo w drogach oddechowych lub leków, które są dostępne jedynie do stosowania w nebulizatorach. Nebulizatory nie wymagają od pacjenta koordynacji. Idealnie sprawdzają się u dzieci a także osób, które nie są w stanie wykonać głębokiego wdechu lub nie mają koordynacji oddech-ręka, która jest niezbędna w przypadku niektórych inhalatorów.
Poniżej przedstawione zostały choroby, w których powinno się nebulizować pacjentów (zgodnie z zaleceniami Polskiego Konsensusu Nebulizacyjnego).
Choroby dolnych dróg oddechowych:
- astma
- POChP
- mukowiscydoza z objawami płucnymi
- zapalenie oskrzeli (przewlekłe lub nawracające)
- zapalenie oskrzelików
- rozstrzenie oskrzeli
- zespół nieruchomych rzęsek
- nawilżenie dróg oddechowych u chorych wentylowanych mechanicznie
Choroby górnych dróg oddechowych:
- przewlekły nieżyt nosa i gardła
- zapalenie zatok przynosowych przewlekłe lub ostre
- zespół krupu – ostre podgłośniowe zapalenie krtani, bakteryjne zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli
Inne choroby:
- nadciśnienie płucne
- zapalenie płuc u chorych z obniżoną odpornością
Przeciwwskazania
Nebulizacja jest rodzajem terapii inhalacyjnej, która nie ma żadnych przeciwwskazań do stosowania. Dotyczą one jedynie stosowania konkretnego leku np. w przypadku alergii. Warto natomiast zaprzestać na pewien czas nebulizacji jeśli wokół ust osoby, która korzysta z maseczki, pojawiły się zmiany skórne lub zapalne w obrębie jamy ustnej. Aby zachować ciągłość w zabiegach, dobrym rozwiązaniem jest korzystanie w takiej sytuacji z ustnika.
Skutki uboczne
Nebulizacja nie wywołuje u stosujących ją pacjentów żadnych skutków ubocznych. Ewentualne powikłania mogą wynikać jedynie z negatywnego wpływu na organizm zażywanych leków. Jeśli w trakcie aerozoloterapii pojawią się niepokojące objawy, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.
